Zand, zon, mist en wind

Een week voor vertrek en alles staat zo langzamerhand in het teken van de Namibië-reis. Dat begint al ’s ochtend met een zwaar gevoel op de maag als ik me bij wakker worden realiseer dat ik volgende week 9000 kilometer verderop zit. De post bezorgt nu ook regelmatig pakjes op mijn naam die niet voor mij zijn en bij navraag ook niet voor mijn vrouw. Dus de dameskleren voor Yvette zijn binnen. Dirk kan straks weer zappen op de bank want er lag ook een afstandsbediening op de mat.

Dirk geeft via de mail nog een kleding advies voor mijzelf:  “De dag in Walvisbaai begint vaak met mist en niet zo warm. Als om 10 uur de zon doorbreekt wordt het lekker warm totdat om 13 uur de wind gaat waaien. Dat kan koud zijn als de wind van de oceaan komt. Maar als de wind vanuit de woestijn komt gaat dat met veel zand gepaard. Met andere woorden: je wordt gezandstraald!”
Dat wordt nog een hele ingewikkelde reisgarderobe.

Inmiddels heeft de afdeling communicatie van de Regio Noord-Veluwe een persbericht rond de studiereis uitgedaan en krijg ik een melding dat locourant.nl deze heeft geplaatst. Ook op de website van Fietsen Scoort is inmiddels informatie over de reis gezet. Zij twitteren en retweeten er bovendien lustig op los. Voor komende vrijdag heb ik een afspraak met Andre Mulder  van Volker Wessels om de handleiding Zonne-energiecentrale even door te lopen en de missende onderdelen op te halen. Maar eerst vanmiddag nog Sinterklaasinkopen doen, reis EHBO aanschaffen en zand-zon-mist-windwerende drieseizoenen garderobe aanschaffen. Vanavond weer inslapen met de gedachte dat het opnieuw een dag dichterbij is gekomen.

Walvisbaai

De gemiddelde levensverwachting in Namibië is 51 jaar. Laat dat nou net mijn leeftijd zijn. Dus voor de Namibiër ben ik al over de datum, in ieder geval al in de extra tijd. Geen wonder dus dat Young Africa zich op jongeren richt. Veel van de inwoners zijn jong. Eenderde zelfs jonger dan 14 jaar. Veel is een relatief begrip want het land is na Mongolië het dunst bevolkte ter wereld. Mijn reis gaat dus naar Walvisbaai. Toch nog 65.000 inwoners.

Even een stukje Wikipedia over Walvisbaai:

In 1793 door de Nederlandse autoriteiten van de Kaapkolonie in bezit genomen. In 1878 overgenomen door de Britten: een Britse enclave in de Duitse kolonie Duits Zuidwest-Afrika.  In 1910 gaat Walvisbaai samen met de Kaapkolonie op in de Unie van Zuid-Afrika, een zelfbesturend deel van het Britse Rijk. Na het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog nemen Zuid-Afrikaanse troepen de macht over in Namibië en vormt Walvisbaai onderdeel van het door Zuid-Afrika geregeerde Zuidwest-Afrika. Na de onafhankelijkheid van Namibië in 1990 behoort de enclave Walvisbaai nog tot en met 28 februari 1994 tot Zuid-Afrika. Per 1 maart 1994 is de enclave opgegaan in Namibië.

Dat was toen. Nu is Namibië een democratische republiek die een politiek voert van verzoening. Op de officiële overheidssite http://www.gov.na/ staat de weg beschreven die het land wil gaan naar 2030. Respecteren van mensenrechten, toegang tot onderwijs en gezondheidszorg voor iedereen en versterken van werkgelegenheid en economie via visserij en mijnbouw.

De activiteiten van Young Africa Namibie sluiten mooi aan op de overheidsdoelen voor de komende jaren: 

-          Accelerating the process of job creating by increasing support for small scale enterprises
-          Expanding the rural electrification programme
-          Working towards social and behavioral changes to counter diseases such as HIV/Aids

Sinterklaas, IKEA en zonnepanelen in Namibië

Na het telefoontje van Dirk vorige week vanuit Namibië (“kun je komen helpen”) is het allemaal snel gegaan. Een jaar na mijn voorbespreking van de studiereis in Huize Bellens heb ik opeens een retourtje Frankfurt (trein), vlucht naar Windhoek, 9 overnachting (Walvisbaai) en een DTP injectie geregeld. Er komen nu ook geregeld mails van Dirk en Yvette binnen die duidelijk maken dat het leven daar nog niet compleet is. Volgens Dirk is het boek “A Practical Guide to Solar Photovolcaic Systems for Technicians” waarschijnlijk een goede basis voor het maken van een lespakket. Of ik dat bij Bol.com kan bestellen. Geen probleem. Het blijkt maar een dun boek te zijn en ik word overmoedig en biedt aan nog meer dingen mee te nemen. Daarop volgt de bekende drop- en kaasbestelling en een Sinterklaasverlanglijstje. Yvette informeert voorzichtig of ze ook een paar kleren (“echt een paar hoor!”) online mag bestellen en bij mij kan laten bezorgen.

Van de klimaat neutrale zonne-energiecentrale  die bij Volker Wessels in elkaar is gezet, is een soort IKEA handleiding gemaakt. Volker Wessels heeft, samen met medewerkers van de Feluagroep (werkervaringsproject) en met financiële steun van Wilde Ganzen, van twee zeecontainers, diverse constructiematerialen en heel veel zonnepanelen, een hele praktische onderwijs werkplaats gemaakt. Deze is inmiddels in Walvisbaai aangekomen en moet daar weer in elkaar gezet worden. Projectleider bij Volker Wessels, Andre Mulder, wil voor mijn vertrek de handleiding nog met mij doornemen. Ook is hij vergeten wat Tyraps (?) in de containers te stoppen en twijfelt hij of twee montagebeugels wel zijn meegekomen.

Het wordt steeds duidelijker: dit wordt geen vakantie en mijn koffer zit al vol.

Geen extra geld, toch geen plan B

Wat vooraf ging (deel2)

In september 2012 kwam ik Dirk weer tegen. De financiering was nog steeds niet geheel rond maar toch gingen zijn vrouw Yvette en hij, samen met hun twee kinderen, de stap zetten: Young Africa Namibië gaat door en in de loop van 2013 gaan ze naar Walvisbaai om kwartier te maken. Daar waar ik het al spannend vind om voor een paar dagen af te reizen naar een voor mij ver en vreemd land, wagen zij gewoon de sprong om hier alles achter te laten en daar met hun 2 kinderen een geheel nieuw leven te beginnen. Wat een lef en wat bewonderenswaardig.

Vanuit Fietsen Scoort werd al snel een afspraak geregeld om de studiereis voor te bespreken en op 31 oktober reisde ik af naar Huize Bellens in Utrecht om met Yvette en Franka Viets namens Fietsen Scoort, de zaken eens rustig door te nemen.

Yvette vertelt vol enthousiasme over Young Africa en de fantastische tijd met Dirk in Zimbabwe. In dat land ligt de bakermat van de organisatie. Dorien Beurskens en Ray Joseph zetten Young Africa op met als uitgangspunt dat lokale ondernemers (enterpreneurs) jongeren een vak leren door met ze te werken in een “workshop”: een werkplaats. De ondernemer huurt de workshop. Met het geld kan YA aanvullende lessen verzorgen (waaronder management skills). De ondernemer verdient aan de verkoop van producten en diensten. Er moet dus wel uit marktonderzoek duidelijk zijn geworden dat er een vraag bestaat. Deze diensten variëren van het repareren van auto’s, productie van schoenen, kleren, kringlooppapier tot het geven van sportclinics. Als ik het fotoalbum doorblader zie ik ontelbaar veel vrolijke en actieve Zimbabwanen. Sportvelden en schoolpleinen vol met jongeren allemaal enthousiast en genietend. Want naast de lessen wordt er veel meer georganiseerd onder de YA vlag. Denk aan popconcerten, sportdagen en talentenjachten. De school in Zimbabwe heeft 1600 leerlingen rondlopen! Daar staat een staf van YA van zo’n 15 personen tegenover. Wat een efficiency.

Zover is het nog lang niet in Namibië, Young Africa Namibië is de eerste loot die zelfstandig wordt opgezet, door Dirk en Yvette dus. Zij kunnen gebruik maken van materialen en plannen ontwikkeld voor Zimbabwe en Mozambique. YA moet in Namibië nog een plek veroveren. Inmiddels hadden ze al een locale agent voor YA Namibië aan de slag die zich oriënteert op de markt en entrepreneurs zoekt. Zelf hebben ze begin 2012 het gebied, markt en behoeften verkend. Er is een grote behoefte aan computerles. En de focus voor de workshop ligt eerst op de installatie van zonne-energiesystemen. Een grote compound met school is er nog niet. Wel een Multi Purpose centrum dat nog niet zo Multi-purpose is. Vandaar dat een tweetal containers van Volker Wessel met uitklapbare zonnepanelen naar Walvisbaai wordt verscheept. Dit moet de basis voor de eerst workshop worden. De familie Bellens vertrekt in juli 2013 naar Walvisbaai. Voor een jaar of 10. Ik volg een paar maanden later voor een week of 2.

Een zonnige toekomst voor kansarme kinderen in Namibië

Wat er aan vooraf ging

“Daar is het toch oorlog ?” Was de reactie op ons secretariaat toen ik trots meldde dat RNV als deelnemer aan Fietsen Scoort een medewerker naar Namibië mocht afvaardigen. “Nou, dat is al heel lang geleden” zei ik. “Ze hebben er vast ook veel enge ziektes” was de reactie. Het was duidelijk: in de strijd om wie onze organisatie ging aanmelden voor de studiereis naar het Young Africa-project in Namibië had ik weinig concurrentie. Ik had hier geen enkel probleem mee. Ik had al de nodige enthousiaste verhalen over het land gehoord via mijn broer die er al enkele malen was geweest en onlangs had ik mijn tentje nog uitgeleend aan een teamgenoot die daar met zijn vriendin naar toe ging. Ook zijn verhalen en foto’s prikkelden mijn nieuwsgierigheid.

Om ook een ander beeld dan het toeristische verhaal van het land te krijgen ging in naar de website van Young Africa Namibia http://www.youngafrica.org/. Daar vond ik beknopte informatie en ook de volgende tekst:

"Cycling Scores for a better climate" is a Dutch national cycling campaign that stimulates people to travel to work by bicycle instead of by car. This way the participants avoid CO2 emission. In addition, employers can sponsor sustainable projects in developing countries by contributing an amount per cycled kilometre to the campaign. This year the participants could decide which sustainable development projects, carried out by small Dutch NGO's, were to receive the sponsor gainings.

Through votes Young Africa Namibia was chosen as one of the 5 award winners. Our project to equip our new training centre in Namibia with solar technologies to run it energy neutral while promoting solar technologies in the country, in combination with hands-on training in solar technologies to underprivileged young people in the community and beyond receives a warm welcome. Young Africa's stimulation of social entrepreneurship, involving local entrepreneurs to run the training department as their private business while training their own young people and helping them build a better future is also applauded.

Next to the prize money, Young Africa Namibia will also receive a visit from the participating organization in the campaign having casted the most votes on our project. We will receive a visit from "Regio Noord Veluwe", a regional cooperation network consisting of 6 municipalities in the North-Veluwe region, who a.o. have a strong focus on sustainable energy and climate change.

We are looking forward to receiving them and we would like to thank everybody who voted on our project!

 

De beknopte informatie wekte de indruk dat het project zich nog in de beginfase bevond. Dit werd ook duidelijk tijdens het kennismakingsgesprek met de vertegenwoordiger van Young Africa Namibië, Dirk Bellens, op 4 juli 2012. Young Africa bestaat al langer en heeft al mooie projecten in Zimbabwe en Mozambique van de grond gekregen. “Het gaat om projecten waar bij jonge Afrikanen praktische vaardigheden worden aangeleerd waarmee ze een toekomst op kunnen bouwen” aldus Dirk. “Inmiddels zijn er drie skills trainingscentra die we zo kunnen bezoeken. Eén in Zimbabwe en twee in Mozambique. In Namibië moet alles nog starten: het werven van studenten en leerkrachten, het opzetten van een curriculum en het realiseren van een trainingslocatie. Op dit moment is er nog onvoldoende geld om te kunnen starten.” Op korte termijn geen bezoek aan Namibië dus. Het alternatief, Zimbabwe of Mozambique, had zowel bij de organisatie Fietsen Scoort als bij mij niet de voorkeur. We sponsoren het Namibië-project dus daar wil ik alles over weten. In dit project gaat het ook om het opschalen van zonne-energie. Iets waar ik in mijn dagelijkse praktijk als klimaatadviseur ook regelmatig mee te maken heb. Het opzetten van totaal iets nieuws leek mij ook bijzonder spannend, leuk om mee te maken en over te schrijven. Bovendien speelden de verhalen van broer en teamgenoot nog door mijn hoofd.

Gevolg was wel dat de studiereis pas in 2013 kan plaatsvinden als er uitzicht is op voldoende financiering. Want er zit mogelijk nog wat aan te komen. Als dit niet het geval mocht zijn dan gaan we over naar plan B: een bezoek aan Young Africa Mozambique.